U NARODNOM muzeju u Leskovcu stručnjaci više institucija radili su na obradi i dokumentovanju arheološkog materijala prikupljenog prethodnih godina, tokom sistematskih arheoloških iskopavanja, na praistorijskom lokalitetu Svinjarička čuka u selu Štulac, kod Lebana.
Lokalitet predstavlja potvrdu da je Balkan ključni region za razumevanje neolitizacije Evrope i svedočanstvo je o naseljima starim čak osam milenijuma.
Ova prolećna kampanja deo je višegodišnje međunarodne saradnje leskovačkog Narodnog muzeja, Arheološkog instituta iz Beograda i Austrijskog arheološkog instituta.
– Dodatnom i daljom obradom materijala, predmeti i podaci koje smo dobijali tokom arheoloških istraživanja naći će se u novim naučnim publikacijama i doneti novo svetlo u stručnoj i široj javnosti o životu u praistoriji u Leskovačkoj kotlini, ali i na području centralnog Balkana – istakao je viši kustos Vladimir Stevanović, arheolog i rukovodilac Praistorijske zbirke leskovačkog muzeja.
Cilj ovogodišnje kampanje je i to da se materijal sa Svinjaričke Čuke pripremi za prezentaciju široj javnosti naredne godine koja će na nivou države biti Godina arheologije.
Tu su pronađeni ostaci starčevačkih kuća i artefakti od izuzetnog značaja datovani u periodu između 8.000 i 5.500 godina pre naše ere. Među nalazima je veliki broj kompletno stilizovanih ljudskih, tipično starčevačkih, i realističnih figurina ljudi i životinja.
Značajni nalazi su i alati, od kojih su neki izrađeni od nelokalnih materijala, keramičke posude, žrtvenici, privesci i nakit, kao i pojedini primerci onovremene umetnosti. Interesantne su i labrete odnosno pirsing nakit kao i kašika od kosti stara 8.000 godina.
Svinjarička Čuka je bila stalno naselje u kamenom dobu najmanje nekoliko stotina godina. Ima i nalaza iz bakarnog, bronzanog i gvozdenog doba što govori o tome da su na ovom prostoru ljudi živeli bar 6.000 godina.
Privezak i figurine
PRIVEZAK od nefrita, poludragog kamena, pronađen je u sloju iz 5.700 godina pre naše ere. Kamen obrađen u obliku čoveka sa izraženim grudima i perforiranim očima je primerak koji je uglačan do najsitnijih detalja u izuzetnoj dobroj tehnici i takvog u Srbiji nema. Značajni su i nalazi dve figurine iz bronzanog doba. Radi se o predstavama žena sa dugim haljinama koje se šire pri dnu. One potiču iz drugog milenijuma pre naše ere.